"Географияны оқытудың заманауи технологиялары "
жаңартылған бағдарламаны іске асыру жағдайында»
Балаларды олар өскен кезде оларға пайдалы нәрселерді үйрету керек. Аристипп
"Географияны оқытудың заманауи технологиялары "
жаңартылған бағдарламаны іске асыру жағдайында)
Қазіргі заманғы дамытушы мектеп жан-жақты, көп қырлы, белсенді тұлға болып жұмыс істейді.
Мұғалімнің басым рөлі мен оқушының пассивті ұстанымымен (педагогикалық ықпал ету объектісі ретінде), оқытудың түсіндірмелі-репродуктивті әдістерімен талап етілетін білім беру сапасының нәтижелеріне қол жеткізуді толық көлемде қамтамасыз етпейді. Бұл педагог-практиктерді білім беру үдерісін ұйымдастырудың жаңа тәсілдері мен тәсілдерін, мұғалім мен оқушының өзара іс-қимылын іздестіруге мәжбүр етеді, олар оқушылардың білім алу қажеттілігі сияқты әлеуметтік барабар құндылықтарды қалыптастыра алады; білімді меңгеру бойынша жұмысты өз бетінше ұйымдастыра алады.; оқу міндеттерін шешу үшін ең оңтайлы жолдарды таңдау; өзінің білім беру қызметін жоспарлау; позитивті өзін-өзі бағалау. Тәжірибе көрсетіп отырғандай, жоғарыда аталған нәтижелерге қол жеткізуге Заманауи педагогикалық технологияларды қолдану ықпал етеді.
Білім берудің жаңа тұжырымдамалары, мазмұны ғана емес, сонымен қатар оқыту нәтижелеріне қойылатын талаптар, қызметтің негізгі бағыттары сипатталған стандарттар құрылады. Білім сапасы білім алушының олармен не істей алатыны белгілі.
Мектеп оқу жоспарларында оқытылатын пәндер саны артып, кейбір классикалық мектеп пәндерін, соның ішінде географияны оқыту уақыты қысқаруына байланысты да қиындықтар туындайды. Бұл жағдайлардың барлығы Географияны зерттеу әдістемесі саласындағы жаңа теориялық зерттеулер үшін база жасайды, оқу үдерісін ұйымдастыруда өзге де тәсілдерді талап етеді. География әдістемесінде арнайы зерттеулер жүргізуді қажет ететін проблемалардың жеткілікті саны жинақталған. Олардың ішінде фактілер мен теориялық ережелердің арақатынасы пәнінің мазмұнында анықтау, географиялық білім жүйесінің тармақталған интеграциясы проблемасы, елтану пәнінің мазмұнында жүзеге асыру, оқытуды ұйымдастыру әдістері, құралдары мен формаларын жаңарту сияқты.
Соңғы мәселе оқу процесіне жаңа педагогикалық технологияларды әзірлеумен және енгізумен тығыз байланысты. Өскелең ұрпақтың білімін жаңарту оқытудың дәстүрлі емес әдістері мен формаларын пайдалануды талап етеді. Тек оқу практикасында кең таралған түсіндіру-иллюстрациялық және репродуктивті әдістерге сүйенуге болмайды
Жеке тұлғаға бағытталған оқытудың заманауи дидактикалық принципі оқушылардың психофизиологиялық ерекшеліктерін есепке алуды, жүйелі, іс - әрекет тәсілін пайдалануды, мұғалім мен оқушылардың өзара байланысты қызметін ұйымдастыру бойынша ерекше жұмысты талап етеді, ол оқытудың нақты жоспарланған нәтижелеріне қол жеткізуді қамтамасыз етеді.
Білім беру қызметкерлерінің назарына оқытудың нәтижелілігі қойылды. Бұл мәселе психология, информатика, танымдық қызметті басқару теориясының соңғы жетістіктерін қолдану негізінде белсенді түрде әзірленеді.
Алайда, оқыту технологияларын енгізу олардың дәстүрлі пән әдістемесін ауыстыратынын білдірмейді. Технологиялар оқыту әдістерінің орнына емес, олармен қатар қолданылады, өйткені олар пән әдістемесінің құрамдас бөлігі болып табылады.
Қазіргі уақытта оқытудың заманауи тәсілдерінсіз көптеген мақсаттарға қол жеткізу қиын болады. Әр мұғалімнің негізгі ережесі-бұл оқушыны оқуға үйрету.
Мен өз жұмысымда жаңа модульдермен байланысты жаңа тәсілдерді қолданамын: - оқыту мен оқытуда жаңа тәсілдер; - сыни ойлауға үйрету; -оқыту үшін бағалау және оқытуды бағалау; - оқытуда АКТ қолдану; -дарынды және талантты балаларды оқыту; (слайд № 2)
География-бұл оқушыларға қоршаған әлемді танып қана қоймай, өзінің шығармашылық әлеуетін – ішкі мүмкіндіктерін дамытуға мүмкіндік беретін пән. Әр баланың қабілеті мен таланттары бар. Мұғалімнің міндеті-балалардың өз дарындылығын көрсету үшін олардың қызметін басқару. Мектеп курсының әдістемелік мүмкіндіктері шексіз, бұл оқу пәні қаншалықты күрделі, соншалықты әртүрлі. Әр педагогтың жұмысында белгілі бір жүйе, стиль – жұмыс техникасы қалыптасады.
Модульдік технологиялар (слайд № 3)
Модульдік технологиялар оқушыларды қойылған міндеттерді өз бетінше шешуге дайындайды. Модульдік оқыту кезінде балалар өз бетінше жұмыс істейді. Оқытушы-нұсқаушы оқушыға білім береді,кеңесші, кеңесші рөлінде сөйлейді. Ол әркімге жеке өзі келіп, онымен тек ұсынылған модуль арқылы ғана емес, сонымен қатар жеке сөйлесе алады. Осылайша, оқытушы жекелеген білім алушылармен жұмысты даралап қана қоймай, әрқайсысына тікелей кеңес береді. (слайд № 3)
Өз сабақтарының ерекшелігі-оларды сыни ойлау технологиясы бойынша құру.
Сыни ойлау - бұл білім алу, талдау, бағалау, негізделген пікір шығару, зерттелетін мәселе бойынша өз пікірін өңдеу және стандартты және стандартты емес жағдайларда да білімді қолдана білу тәсілі. Сын тұрғысынан ойлау мұғалімнің сұрақтарына жауаптан емес, сұрақтардан және мәселелерден басталады. Адам оған Адамдар арасында өмір сүруге, әлеуметтенуге көмектесетін сыни ойлауды қажет етеді. Сын тұрғысынан ойлауды дамыту моделінің негізін үш фазалық процесс құрайды: сын – қатер – мағынаны іске асыру( мазмұнын ұғыну) - рефлексия (ойлау).
Шақыру кезеңі оқушыларды сабақтың немесе оның жеке кезеңінің мақсаттарына қол жеткізуге баптау үшін арналған. Оларға ұсынылған тақырып бойынша жинақталған білімге оралуды ұсынады, оқыту мақсаттарына байланысты қандай да бір мәселеге қатысты өз пікірлерін немесе сезімдерін талдауға мүмкіндік беріледі. Шақыру сатысы логикалық түрде келесі, мазмұнды сатыға әкеледі.
Мағынаны іске асыру кезеңінде ( мазмұнын түсіну) оқушылар сабаққа арналған жаңа материалмен айналысады. Олар жаңа ақпаратты белсенді құрастырады және осы процесті өздері қадағалайды, алған және бұрын меңгерген білім арасында байланыс орнатады. Мағынаны іске асыру кезеңінде тікелей мәтінмен – жеке, жұпта, шағын топтарда немесе барлық класпен жұмыс жүргізіледі.
Рефлексия кезеңінде оқушыларға жаңа мазмұнды меңгеру процесі мен мазмұны туралы ғана талдау ұсынылады. Бұл кезең білім алу жоспарында өзін және серіктестерді бағалауға мүмкіндік береді: оқыту кезінде қолданылған үрдісті, әдістер мен тәсілдерді талдау: қосымша жұмыс қажет ететін аймақты анықтау. Рефлексия кезеңі нақты мүмкіндік береді және ынталандыру, егер оқушы өзі мәтінмен одан әрі жұмыс істеу қажеттілігін анықтаса, мағынаны іске асыру сатысына оралады. Сонымен қатар, рефлексия-егер қосымша сұрақтар туындаса, қосымша оқу қызметі қажет болады.
Ақпараттық-коммуникациялық технологиялар
Ақпараттық технологиялар білім беру процесінің сапасын арттыру үшін заманауи және тиімді құрал болып табылады.
Бұл ретте мектепте географияны оқыту барысында келесі жұмыс түрлерін қолданамын:
- мультимедиялық сүйемелдеумен дәріс;
- оқушылардың тақырып бойынша мультимедиялық презентациялар жасауы
- сабақтарда және сабақтан тыс іс-әрекеттерде зерттеуді ұйымдастыру
- ақпаратты іздеу, желіде табылған дереккөзге пікір жазу, -;
- компьютерлерді пайдалана отырып, дағдылардың тренингтері;
Мен сондай-ақ сабақтың әртүрлі кезеңдерінде ақпараттық компьютерлік технологияларды қолданамын. Тест тапсырмаларын алған білімдерін сабақтың соңында немесе материалды жинақтау және бекіту сабағында бекіту кезінде қолданған жөн.
География сабақтарында ақпараттық компьютерлік технологияларды қолдану оқу материалын меңгеруді жеңілдетіп қана қоймай, сонымен қатар оқушылардың шығармашылық қабілеттерін дамытуға жаңа мүмкіндіктер ашады.:
- оқушылардың оқуға деген ынтасын арттырады;
- танымдық іс-әрекетті белсендіреді;
- ойлау мен шығармашылық қабілеттерін дамытады;
- қазіргі қоғамдағы белсенді өмірлік ұстанымды қалыптастырады.
География сабақтарында компьютерді қолдану оқушылардың белсенді және мағыналы жұмысын ұйымдастырудың жаңа әдісі бола алады.
Қорытынды
Мұғалімнің кәсіби қызметінде әрдайым іздеу, педагогикалық шығармашылық үшін және дәстүрлі әдістеме деңгейінде емес, Келесі - технологиялық деңгейде кең орын бар. Пән әдістемесінің құрамдас бөлігі ретінде технологияны әзірлеу мұғалім қызметінің кепілді педагогикалық нәтижесін алуды көздейді. Ал бұл нәтижені оқушылар пән бойынша дайындық сапасын бағалау кезінде анықтайды. Қазіргі заманғы мектепке жаңа оқыту жүйесі қажет, ол ең жақсы дәстүрлерге сүйене отырып, оқушылардың жеке ерекшеліктерін ескерер еді.
Міне, сондықтан оқыту технологиясын әзірлеу, өзге де сөзбен айтқанда, нақты белгіленген мақсат пен жоспарланған нәтижелермен оқушылардың оқу іс-әрекетін ұйымдастыру маңызды.
"Мұғалімге бағыт беру қажет
заманауи инновациялық технологиялардың кең спектрінде
идеялар, технологиялар, мектептер, бағыттар,
белгілі ашуға уақыт жұмсамау»